Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej
z dnia 6 stycznia 2004 roku
w sprawie opinii dotyczącej projektu budżetu Gminy w Czerniewicach na 2004 rok.
Na podstawie art.13 pkt.3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku
o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity z 2001 roku -Dz.U. nr 55, poz.577 z późn. zm.) Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi :
1. Urszula Wiktorowska - przewodniczący
2. Małgorzata Michałek - członek
3. Beata Kaczmarek - członek
§ 1
Opiniuje pozytywnie z uwagami projekt budżetu Gminy w Czerniewicach na 2004 rok.
Skład Orzekający rozpatrzył przedłożony przez Wójta Gminy
w Czerniewicach projekt budżetu gminy na 2004 rok, obejmujący następujące dokumenty :
- projekt uchwały Rady Gminy w Czerniewicach w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Czerniewice na 2004 rok;
- zestawienie tabelaryczne planowanych dochodów budżetu Gminy Czerniewice na 2004r.,
- zestawienie tabelaryczne planowanych wydatków budżetu Gminy Czerniewice na 2004r.,
- zestawienie tabelaryczne określające rozchody związane z pokryciem deficytu budżetu,
- plan przychodów i wydatków Zakładu Usług Komunalnych na 2004 rok,
- plan zadań inwestycyjnych Gminy Czerniewice na 2004r.,
- plan zadań inwestycji wieloletnich realizowanych w latach 2003-2005,
- plan przychodów i wydatków Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na 2004r.,
- zestawienie dotacji przedmiotowych dla zakładu budżetowego, instytucji kultury oraz dla podmiotów nie zaliczonych do sektora finansów publicznych na realizację zadań z zakresu kultury fizycznej i sportu,
- część opisową do projektu oraz informację o stanie mienia komunalnego
W wyniku analizy przedłożonego projektu wraz z materiałami towarzyszącymi Skład Orzekający stwierdził, że projekt budżetu został opracowany, co do zasady, zgodnie z przepisami wynikającymi z ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych (Dz.U. nr 155, poz.1014 z późn. zm.) oraz, że projekt przedłożony został Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Łodzi w ustawowo wyznaczonym terminie.
Jednocześnie, Skład Orzekający stwierdził, co następuje:
• Mając na względzie planowane dochody w działach: 010, 600 ze środków pozyskanych w ramach programu SAPARD oraz § 11 projektu uchwały budżetowej ustalający wykaz zadań inwestycyjnych gminy planowanych do realizacji w roku budżetowym wraz z wysokością nakładów inwestycyjnych na poszczególne zadania, określone w załączniku nr 12 do projektu, Skład Orzekający przypomina że zgodnie z § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 maja 2002 roku w sprawie szczegółowego zakresu i kierunków działań oraz sposobów realizacji zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w zakresie gospodarowania środkami pochodzącymi z funduszy Unii Europejskiej (Dz.U. nr 102, poz.928)- Agencja w ramach realizacji programu SAPARD może udzielać pomocy finansowej m.in. w zakresie rozwoju i poprawy infrastruktury obszarów wiejskich w formie refundacji części kosztów, które mogą być objęte pomocą finansową, zwanych „kosztami kwalifikowanymi” (patrz tu § 19 rozporządzenia). Pomocą na infrastrukturę obszarów wiejskich, objęte są koszty, określone w załączniku nr 9 do rozporządzenia, poniesione po zawarciu umowy z Agencją po sprawdzeniu, czy przeprowadzono zamówienie publiczne zgodnie z odrębnymi przepisami, zawarto umowę z wykonawcą inwestycji, zaktualizowano zestawienie rzeczowo-finansowe inwestycji. Refundacja (zwrot) poniesionych wydatków dotyczy zaś roku, w którym wydatki te są poniesione (patrz §17 w zw. z § 21 ust.4 rozporządzenia). Ponadto, należy mieć na względzie obowiązującą zasadą gospodarki finansowej określoną w art.92 pkt 4 ustawy o finansach publicznych, w myśl której wydatki na współfinansowanie programów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych mogą być dokonywane dopiero po podpisaniu umów finansowych z dawcą środków.
Reasumując, uchwalając budżet gminy przed podpisaniem umowy na finansowanie inwestycji: kanalizacja sanitarna wraz z przyłączami w m. Lechów-Dąbrówka, budowa drogi Strzemeszna-Nowa o dł. 690 mb, budowa drogi w m. Strzemeszna-Nowa o dł. 650 mb - inwestycje należy zabezpieczyć poprzez ujęcie planowanych
do poniesienia w 2004 roku nakładów w pełnej wysokości z środków własnych. Jednocześnie, zważywszy na fakt, że procedurę postępowania o zamówienie publiczne gmina może rozpocząć dopiero po zakwalifikowaniu wnioskowanej do finansowania inwestycji i po uzyskaniu z oddziału ARiMR promesy na udział w jej finansowaniu, Skład Orzekający nadmienia, że w takim przypadku możliwe będzie ujęcie w planowanych dochodach budżetu wielkości dofinansowania inwestycji określonej w promesie. (z środków z programu przedakcesyjnego).
• W dochodach budżetu nie wykazano źródła dochodów określonego w art.4 ust.1pkt 7 ustawy z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (DZ.U. nr 203, poz.1966) stanowiących 5% dochodów uzyskiwanych na rzecz budżetu państwa w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Dochody te należy ująć w dz.750, rozdz.75011, § 236.
• Ustalony w § 15 projektu uchwały budżetowej plan dochodów i wydatków związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych gminie ustawami, o czym stanowi art. 124 ust.1 pkt. 9 ustawy o finansach publicznych, powinien spełniać wymogi określone w §3 rozporządzenia MF z dnia 10.11.2003 r. w sprawie szczegółowych zasad, trybu i terminów opracowywania planów finansowych zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami oraz przekazywania j.s.t. dotacji celowych na realizacje tych zadań (Dz.U. nr 100, poz. 1077). Zgodnie z powołanym przepisem dochody i wydatki powinny zostać ujęte w załączniku do budżetu w pełnej klasyfikacji budżetowej : dział, rozdział, paragraf.
• W związku z ujęciem w projekcie budżetu na 2004r. wydatków formie dotacji dla Stowarzyszenia LKS „Relax” na realizację zadań gminy w zakresie kultury fizycznej, Skład Orzekający wskazuje, że z dniem 1 stycznia 2004 roku wchodzą w życie przepisy ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. nr 96, poz.873) regulujące procedury związane z udzielaniem dotacji dla organizacji pozarządowych. W związku z powyższym zaplanowanie w budżecie środków dotacyjnych dla poszczególnych grup podmiotów (stowarzyszenia, fundacje itp.), a w szczególności dla imiennie wskazanych podmiotów może nastąpić wyłącznie po wyłonieniu tych podmiotów w procedurze przewidzianej wskazaną ustawą. W innym bowiem przypadku, biorąc pod uwagę krąg podmiotów jakie mogą uzyskać dotację na realizację zadań publicznych, uzasadnionym będzie pogląd, że o rodzaju podmiotów dotowanych z budżetu przesądzono na etapie projektu budżetu, z pominięciem procedur ustawowych. Wyjątkiem od przedstawionej zasady - stosownie do dyspozycji art. 23 ust.1a ustawy z dnia 19 grudnia 2003 roku o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o pożytku publicznym i o wolontariacie (Dz.U. nr 228, poz.2262) – do dnia 1 czerwca 2004 roku jest możliwość, zlecania realizacji zadań publicznych w sferze określonej w art.4 ustawy, o której mowa w art.1, w trybie określonym w uchwale, stanowiącej przepis prawa miejscowego, wydanej na podstawie art.118 ust.3 ustawy, o której mowa w art.17 w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszego przepisu. W takim przypadku umowy zawarte na podstawie art.118 ust.2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszego przepisu, zachowują moc do czasu ich wygaśnięcia lub rozwiązania. Przy powyższym należy zwrócić uwagę, że z dniem 1 stycznia 2004 roku art. 118 ustawy o finansach publicznych będzie obowiązywał w brzmieniu nadanym przez art. 17 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zaznaczyć należy, że dotychczasowe procedury przewidziane tym przepisem będą miały zastosowanie wyłącznie do zlecania organizacjom pozarządowym zadań nie objętych ustawą o działalności pożytku publicznego. Również w tym przypadku mają zastosowanie wskazane wyżej zasady planowania środków dotacyjnych budżecie.
• W związku z planowanymi wydatkami bieżącymi na realizację zadań określonych w programie Gminnej Komisji Przeciwdziałania Alkoholizmowi, Skład Orzekający wnioskuje (brak objaśnień) , że Rada Gminy stosownie do art. 4 „1 „ ust.2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. z 2002 r. Dz. U. Nr 147, poz. 1231 z późn. zmianami) uchwaliła na rok 2004 gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, który winien stanowić część opracowanej i realizowanej gminnej strategii integracji i polityki społecznej, o której mowa w art. 10 ust.3 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej ( tekst. jedn. z 1998 r. Dz.U. nr 64, poz.414 z późn. zmianami).
Przy powyższym zwrócić należy uwagę na rozszerzony zakres zadań własnych gminy (art. 4 „1” ust.1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości...) dotyczący profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych o prowadzenie, między innymi, pozalekcyjnych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży oraz dożywiania dzieci uczestniczących w programach opiekuńczo – wychowawczych i socjoterapeutycznych. Nadto na gminę ustawodawca nałożył obowiązek wspierania zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów integracji społecznej i kierowania do nich osób uzależnionych od alkoholu po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego. Zasady zatrudnienia socjalnego, sposoby realizacji i jego finansowania określa ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U. nr 122, poz. 1143). W myśl przepisów tej ustawy osobom wymienionym w art. 1 ust.2 in fine, między innymi, uzależnionym od alkoholu, bezrobotnym, zwalnianym z zakładów karnych należy zapewnić możliwość uczestnictwa w zajęciach prowadzonych przez centra integracji społecznej, kluby integracji społecznej i zatrudnienie wspierane.
• Mając na względzie zapis § 7ust.2 projektu uchwały Skład Orzekający przypomina, że zgodnie z art.124 ust.1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych uchwała budżetowa określa plany przychodów i wydatków zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych i środków specjalnych. Reasumując, w budżecie należy ująć plan przychodów i wydatków odpowiednio: zakładów budżetowych w szczegółowości przychody ogółem, w tym: przychody własne, dotacje z budżetu j.s.t.; wydatki ogółem, w tym: wydatki bieżące
z wyodrębnieniem wydatków na wynagrodzenia i składniki naliczane od wynagrodzeń, wydatki inwestycyjne (planowane z środków własnych zakładu): gospodarstw pomocniczych w szczegółowości przychody ogółem, w tym: przychody własne, dotacje z budżetu j.s.t.; wydatki ogółem, w tym: wydatki bieżące z wyodrębnieniem wydatków na wynagrodzenia i składniki naliczane od wynagrodzeń; środków specjalnych w szczegółowości przychody ogółem, w tym: przychody własne; wydatki ogółem, w tym: wydatki bieżące z wyodrębnieniem wydatków na wynagrodzenia i składniki naliczane od wynagrodzeń, wydatki inwestycyjne Natomiast, plany finansowe zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz środków finansowych, o których mowa w art. 21 ust.1 pkt 1 i 4 ustawy o finansach publicznych opracowują kierownicy tych jednostek (zakładu budżetowego, gospodarstwa pomocniczego, jednostki budżetowej gromadzącej środki w ramach wyodrębnionego rachunku środka specjalnego), zgodnie z zasadami określonymi w dziale I, III i IV rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 grudnia 2000 roku w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych ...(Dz.U. nr 122, poz.1333).
• Mając na względzie zapis § 12 projektu uchwały budżetowej ustalający wykaz inwestycji gminnych wieloletnich na rok 2004 (???), zgodnie z zał. nr 13 do uchwały Skład Orzekający przypomina, że w załączniku organ stanowiący powinien określić dla każdego programu: nazwę, jego cel i zadania, które będą finansowane z budżetu j.s.t., jednostkę organizacyjną realizująca program, okres realizacji programu i łączne nakłady finansowe, wysokość wydatków w roku budżetowym (z wyodrębnieniem środków własnych i innych )oraz w dwóch kolejnych latach.
Opinię Składu Orzekającego o projekcie budżetu Gminy Czerniewice sformułowaną w niniejszej uchwale stosownie do dyspozycji normy art.121 ust.2 ustawy o finansach publicznych Wójt jest obowiązany przedstawić, przed uchwaleniem budżetu, Radzie Gminy w Czerniewicach.
Od opinii wyrażonej w niniejszej uchwale, na podstawie art.20 ust.1 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych służy odwołanie do pełnego składu Kolegium.