Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z dnia 11 lutego 2004r w sprawie opinii dotyczącej projektu budżetu Gminy Bielawy na 2004 rok.
Działając na podstawie art. 13 pkt. 3 ustawy z dnia 7 października 1992r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity Dz.U. z 2001r. Nr 55, poz.577 z późn. zm.) Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi :
1. Agnieszka Kamyczek-Maszewska - przewodnicząca
2. Danuta Kocemba - członek
3. Józefa Lucyna Michejda - członek
Po rozpatrzeniu projektu budżetu Gminy Bielawy na 2004 rok, wraz z objaśnieniami oraz informacją o stanie mienia komunalnego
Opiniuje się przedłożony projekt budżetu Gminy Bielawy wraz z objaśnieniami oraz informacją o stanie mienia komunalnego z uwagami zawartymi w uzasadnieniu
Projekt budżetu Gminy Bielawy na 2004 rok, wraz z objaśnieniami i informacją o stanie mienia komunalnego opracowany przez Wójta, przedłożono Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Łodzi w dniu 17 grudnia 2003 roku.
Skład Orzekający w toku analizy przedłożonego projektu i informacji o stanie mienia komunalnego stwierdza, że opracowane materiały wypełniają wymogi obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, z tym że:
1. W opracowanym projekcie budżetu nie zaplanowano dochodów własnych Gminy z tytułu 5% dochodów uzyskiwanych na rzecz budżetu państwa w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, co jest niezgodne z przepisami wynikającymi z treści art. 4 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. Nr 203, poz. 1966) W związku z powyższym dochody te należy zaplanować i sklasyfikować w rozdziale 75011 §2360.
2. Nie uchwalono planu przychodów i wydatków środka specjalnego obejmującego środki z opłat za zajęcie pasa drogowego – stosownie do art. 40a w związku z art. 40 ust. 8 ustawy z dnia 14 listopada 2003r o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2003r Nr 200, poz. 1958)
3. W projekcie uchwały budżetowej w §5 ust. 2 błędnie określono deficyt budżetowy na kwotę 268.000,- zł. Stosownie do art. 112 ustawy z dnia 26 listopada 1998r o finansach publicznych (tekst jednolity Dz.U. z 2003r Nr 15, poz. 148 z późn. zm.) różnica między dochodami a wydatkami budżetu j.s.t. stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu lub deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego. W przypadku Gminy Bielawy różnica między dochodami a wydatkami stanowi deficyt budżetu Gminy i wynosi 30.283,- zł.
4. Zapis w §5 ust. 2 pkt 1 winien brzmieć: deficyt budżetu w kwocie 30.283,- zł oraz spłaty rat kredytów i pożyczek przypadające na rok bieżący w wysokości 237.717,- zł zostaną sfinansowane przychodami pochodzącymi z pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości 268.000,- zł. W związku z powyższym należy również dokonać stosownej zmiany w Załączniku nr 4 do projektu uchwały budżetowej określającym przychody i rozchody związane z finansowaniem deficytu budżetu. Rodzaje przychodów przeznaczone na pokrycie deficytu określone zostały w ust. 2 art. 112 ustawy o finansach publicznych. Ponadto należy zwrócić uwagę na zmianę dokonaną w art. 48 ustawy o finansach publicznych wprowadzającą możliwość zaciągania kredytów i pożyczek na rozchody związane ze spłatą zaciągniętych kredytów i pożyczek. (szersze omówienie powyższej zmiany w uwagach znajdujących się poniżej)
5. W §6 pkt 1 projektu uchwały budżetowej ustalono rezerwę ogólną na wydatki nieprzewidziane w wysokości 60.000,- zł.
Powyższe jest niezgodne z art. 116 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998r o finansach publicznych, który stanowi iż rezerwa ogólna nie jest uchwalona na nieprzewidziane wydatki lecz na wydatki zaplanowane w budżecie, których podział na pozycje klasyfikacji budżetowej nie może być dokonany w okresie uchwalania budżetu. Rezerwa ogólna może być planowana tylko na wydatki bieżące, gdyż bliższe określenie rezerwy np. na wydatki inwestycyjne wskazuje już na cel.
6. Zaniechano zaplanowania wydatków na dokształcanie nauczycieli w Dziale 801 – Oświata i wychowanie, rozdziale 80146 – Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli.
7. W załączniku Nr 7 do projektu budżetu – Plan przychodów i wydatków Gminnego F.O.ŚiG.W na 2004r zastosowano niewłaściwą klasyfikację paragrafów w wydatkach tj. 6050 zamiast 6110 – Wydatki inwestycyjne funduszy celowych (por. Rozporządzenie Min. Finansów z dnia 25 marca 2003 roku w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów Dz.U. nr 68, poz. 634; zmiany: Dz.U. nr 137, poz. 1307, Dz.U. 229, poz. 2284)
8. W dochodach budżetu w Dziale 754 rozdziale 75412 zaplanowano dotację z WFOŚiGW w kwocie 34.000,- zł z przeznaczeniem w wydatkach tegoż działu – na zakup samochodu pożarniczego dla OSP Chruślin.
Zadanie to umieszczone jest również w planie nakładów inwestycyjnych na 2004 rok. Do dochodów budżetu można wprowadzić środki na podstawie decyzji dysponenta, a środki pomocowe pochodzące ze źródeł zagranicznych mogą być wprowadzone do budżetu po uzyskaniu promes i ujmowane po stronie dochodów w odpowiednim dla zadania dziale i rozdziale. Brak decyzji dysponenta w odniesieniu do kwoty 34.000,- zł wskazuje, iż nie ma podstawy prawnej do ujęcia w projekcie budżetu wyżej wymienionych środków
Skład Orzekający informuje, że w oparciu o zmianę dotychczasowych przepisów w roku 2004 należy zwrócić między innymi uwagę na następujące zagadnienia:
- z dniem 1 stycznia 2004 roku wchodzi w życie ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz.U. nr 96, poz. 873) wraz z ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 roku Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. nr 96, poz. 874). Umowy zawarte na podstawie art. 118 ust. 2 ustawy o finansach publicznych obowiązują do czasu ich wygaśnięcia lub rozwiązania. Ustawa określa także termin trzech miesięcy na dostosowanie uchwał wydanych na podstawie art. 118 ust 3 ustawy o finansach publicznych do nowych przepisów. Skład Orzekający jednocześnie informuje, że nowelizacja art. 23 ustawy Przepisy wprowadzające zawarta w Dz. U. z 2003r. Nr 228 poz. 2262 umożliwia zlecenie realizacji zadań publicznych do dnia 1 czerwca 2004 roku w trybie określonym w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego podjętej na podstawie art. 118 ust. 3 ustawy o finansach publicznych.
- na podstawie ustawy z dnia 18 stycznia o kulturze fizycznej (Dz.U. z 2001r. Nr 81 poz 889 z późniejszymi zmianami) jednostki samorządu terytorialnego realizują zadania w zakresie kultury fizycznej jako zadania własne. Na podstawie art. 18a tej ustawy organ stanowiący może powołać radę sportu spośród przedstawicieli organizacji i instytucji realizujących zadania w zakresie kultury fizycznej i sportu, która między innymi opiniuje projekt budżetu w części dotyczącej kultury fizycznej i sportu oraz plan imprez sportowych i rekreacyjnych organizowanych przez różne organizacje na danym terenie dofinansowywane przez jednostki samorządu terytorialnego. Ponieważ ustawa ta nie zawiera przepisu, który można byłoby uznać za samodzielną podstawę do zlecenia realizacji zadań w tym zakresie tak więc ewentualne dotacje mogły być do tej pory udzielane na podstawie art. 118 ustawy o finansach publicznych, a po wejściu w życie ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, także na zasadzie wspierania organizacji pożytku publicznego i powierzenia im zadań z zakresu kultury fizycznej i sportu zgodnie z art. 11 tej ustawy.
- rozszerzony zakres zadań własnych gminy art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity z 2002 roku Dz.U. Nr 147 poz. 1231 z późniejszymi zmianami) dotyczy profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych o prowadzenie między innymi, pozalekcyjnych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży oraz dożywiania dzieci uczestniczących w programach opiekuńczo – wychowawczych i socjoterapeutycznych. Nadto na gminę ustawodawca nałożył obowiązek wspierania zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów integracji społecznej i kierowania do nich osób uzależnionych od alkoholu po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego. Zasady zatrudnienia socjalnego, sposoby realizacji jego finansowania określa ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U. Nr 122, poz. 1143)
- w związku ze zmianą ust. 3 art. 13 ustawy o Policji, która weszła w życie w dniu 29 listopada 2003 roku jednostki samorządu terytorialnego mogą uczestniczyć w pokrywaniu wydatków inwestycyjnych, modernizacyjnych, remontowych oraz kosztów utrzymania i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Policji, a także zakupu niezbędnych dla ich potrzeb towarów i usług. Ewentualne wydatki z tego tytułu winny być sklasyfikowane w grupie dotacje w ramach wydatków bieżących w §295 lub w grupie wydatków majątkowych w §615 w odpowiednim dziale i rozdziale.
- nowelizacja art. 48 ustawy o finansach publicznych wprowadzona zmianą z dnia 17 października 2003 roku (Dz.U. Nr 189 poz. 1851) oznacza możliwość zaciągania kredytów i pożyczek nie tylko na finansowanie wydatków nie znajdujących pokrycia w planowanych dochodach, ale również na rozchody związane ze spłatą zaciągniętych pożyczek i kredytów.
- Stosownie do art. 81 i art. 82 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568), organ stanowiący gminy lub powiatu może dofinansować w formie dotacji prace konserwatorskie i restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków. Dotacja winna być przekazana na zasadach określonych w podjętej przez ten organ uchwale. Przekazanie takiej dotacji musi być poprzedzone podjęciem uchwały w sprawie zasad jej przekazania.
- Ustawą z dnia 14 listopada 2003r o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 200, poz. 1953) wprowadzono istotną zmianę w treści artykułu 40 i 40a ustawy z dnia 21 marca 1985r o drogach publicznych (Dz.U. z 2000r nr 71, poz. 838 z późn. zm.), a mianowicie: do dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej, zasady i warunki udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i umieszczenia w nim urządzeń nie związanych z funkcjonowaniem drogi oraz opłaty z tego tytułu, jak również kary pieniężne za zajęcie pasa drogowego i umieszczenie w nim urządzeń bez zezwolenia oraz tryb dochodzenia roszczeń z tytułu szkód poniesionych w związku ze zmianą warunków określonych w zezwoleniu lub jego cofnięciem i organy właściwe w tych sprawach określała Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.
W brzmieniu obowiązującym art. 40 cytowanej ustawy, wysokość stawek opłaty za zajęcie 1m2 pasa drogowego dla dróg, których zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego ustala organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego - w drodze uchwały (art. 40 ust. 8 ustawy z 14 listopada 2003r) przy czym jest to wymóg obligatoryjny,
Z kolei zmieniony art. 40a tejże ustawy - pozwala przeznaczyć opłaty i kary pieniężne, a także opłaty z tytułu umów zawieranych na podstawie art. 22 ust. 2 i art. 39 ust. 7, stanowiące przychody środków specjalnych odpowiednich zarządów dróg – nie tylko na utrzymanie dróg ale również na budowę, przebudowę, remont i ochronę dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich i przepraw promowych.
Opinię Składu Orzekającego o projekcie budżetu Gminy Bielawy sformułowaną w niniejszej uchwale, stosownie do postanowień zawartych w art. 121 ust. 2 ustawy o finansach publicznych, Wójt Gminy jest zobowiązany przed uchwaleniem budżetu przedstawić Radzie Gminy.
Od opinii wyrażonej w uchwale na mocy art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych służy odwołanie do pełnego składu Kolegium Izby