Stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi w sprawie formy pokrywania przez JST kosztów funkcjonowania ochotniczych straży pożarnych

 
Zgodnie z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych,  koszty funkcjonowania ochotniczych straży pożarnych są pokrywane w szczególności z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. W ocenie Izby przepis ten dotyczy obligatoryjnego  zadania własnego JST finansowanego  bezpośrednio z budżetu bez konieczności stosowania dotacji w tym zakresie, przy czym dotyczy to wyłącznie wydatków związanych z ochroną przeciwpożarową,
W oparciu o przepis ust. 5 art. 32 jednostki samorządu terytorialnego mogą przekazywać ochotniczym strażom pożarnym dodatkowe środki pieniężne również w formie dotacji. W ocenie Izby, poprzez użycie sformułowania „dodatkowe środki pieniężne” ustawodawca wprowadził rozróżnienie charakteru prawnego i formy przekazywania środków wskazanych w ust. 1 pkt 1 oraz w ust. 5 art. 32 ustawy.  „Dodatkowość” środków finansowych z ust. 5 art. 32 ustawy  oznacza, że są to środki inne (dobrowolne) od środków finansowych wskazanych  w ust. 1 pkt 1, które są wydatkami obligatoryjnymi.
 
Uwzględniając powyższe, w ocenie Izby zasadna jest konstatacja, że finansowanie działalności ochotniczych straży pożarnych przez gminy odbywa się w następujących  formach:
 1) art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy  dotyczy  zarówno   wydatków obligatoryjnych dla gminy -  ponoszonych  bezpośrednio z budżetu, jak również poprzez udzielenie dotacji – wyłącznie ochrona przeciwpożarowa,
2) art. 32 ust. 5  dotyczy natomiast wydatków  dobrowolnych  dla gminy,  ponoszonych  w formie dotacji udzielonej jednostce OSP.
 
Niezależnie od powyższego oraz uwzględniając fakt, iż ochotnicze straże pożarne są stowarzyszeniami  wypada dodać,  że dopuszczalne  jest również  finansowanie lub dofinansowanie zadań jednostek samorządu terytorialnego zleconych lub powierzonych ochotniczym strażom pożarnym  w  trybie przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.